معرفی انجمن دوستداران کودک اوز در گفت و گو با ۲ عضو هیئت مدیره

مهدی هاشمی(فرمانداری اوز): فعالیت انجمن دوستداران کودک اوز از سال ۱۳۸۷ آغاز شده است.

از اردیبهشت ۱۳۹۴ انجمن به شماره ۱۹۰ با موضوع تحکیم بنیان خانواده در وزارت کشور ثبت رسمی شد.

این انجمن نهادی است غیردولتی و غیرانتفاعی که درچارچوب اهداف و موضوعات مذکور در اساسنامه و با رعایت قوانین و مقررات جاری کشور فعالیت می‌کند. هدف اصلی این انجمن کمک به گسترش برنامه های مراقبت برای رشد و تکامل همه جانبه کودکان در منطقه است. برنامه ریزی با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی منطقه، هماهنگ سازی برنامه ها با نیازهای کودکان و همچنین استفاده از امکانات موجود به نفع کودکان و آشنا ساختن مربیان، والدین و تمام کسانی که با کودکان در ارتباط هستند با روش های جدید آموزشی از جمله هدف هایی است که دنبال می شود.

خدیجه فقیهی نژاد و فرزانه نورافشان به عنوان اعضای هیئت مدیره و به ترتیب مدیر عامل و مسئول این انجمن فعالیت دارند.

به مناسبت هفته تشکل ها و مناسبت اجتماعی با خدیجه فقیهی نژاد و فرزانه نورافشان به گفتگو نشستیم که در ادامه می توانید بخوانید:

۱ـ اهداف انجمن دوستداران کودک چیست؟

اهداف انجمن دوستداران کودک اوز در اساسنامه چنین قید شده است:

الف) شناخت هرچه دقیق تر پیمان نامه حقوق کودک و معرفی آن در سطح منطقه.

ب) حساس کردن جامعه ی محلی نسبت به مسائل کودکان و ایجاد فضاهای مشارکتی در منطقه به نفع کودکان.

ج) هماهنگ کردن فرصت ها و امکانات به منظور شکوفایی استعداد های کودکان.

د) منطبق کردن برنامه های آموزشی با نیازهای منطقه.

ه) فراگیر کردن آموزش کودکان خردسال در منطقه و کوشش در جهت گسترش انواع مهدکودک، کودکستان، آمادگی و مراکز مراقبت از کودکان پیش از دبستان.

و) اجرای طرح های آموزشی با محوریت تحکیم بنیان خانواده.

ز) توانمند سازی مادران به منظور بهبود وضعیت زندگی کودکان در چهار چوب قوانین و مقررات موضوعه کشور و با کسب مجوز از مراجع ذیصلاح دولت جمهوری اسلامی ایران.

۲- چه برنامه هایی درحال حاضر برای حمایت از کودکان در انجمن برگزار می شود؟

الف) کارگاه های آموزشی عمومی برای بزرگسالان

با هدف انتقال دانش های روز کاربردی و موثر در رشد همه جانبه کودکان، به بزرگسالانی که به نوعی با کودک سرو کار دارند و یا در حوزه ی کودکی مسئولیت دارند.

مهمترین کارگاه آموزشی، “حقوق کودک را بشناسیم و با آن زندگی کنیم” می باشد که تا کنون حدود ۲۳ دوره برگزار شده است.

ب) کارگاه های آموزشی هدفمند برای کودکان و نوجوانان

ازجمله بلوغ نوجوانان، ارزش های زندگی(صلح)، آموزش مهارت های اجتماعی و مالی و …

جدیدترین آنها، “علوم در بستر زندگی” و “آشپز کوچولو” که هم اکنون درحال برگزاری می باشد. این کارگاه ها علاوه بر لذت و نشاط، در برانگیختن حس کنجکاوی و پرسشگری که زمینه‌ی علاقه به یادگیری است موثر و با هدف تقویت مفاهیم پایه آموزشی با روشهای مناسب و جذاب طراحی شده است.

ت) کارگاه‌های آموزشی تخصصی

مهمترین آنها “تربیت مربی مهارت های زندگی” و “تربیت مربی ارزشهای زندگی” است که در آن فارغ التحصیلان دانشگاهی در رشته های مربوط، با فرآیند آموزشی و چگونگی انتقال آن به کودکان و نوجوانان توسط مدرس گروه آموزش انجمن آشنا می شوند.

ج) برنامه های عمومی برای کودکان و نوجوانان

درطول این ۱۵سال، فعالیت هایی مانند جشنواره های بازی، هنر، نخل و جشن های کتاب، اردوی فرهنگی – تفریحی، دوره ی “شور و شوق زندگی”، برنامه روز جهانی کودک، هفته درختکاری، جشن های ملی در فضاهای عمومی از جمله کوچه، خیابان، محلات، پارک های محله ای، پارک کودک، بوستان نوروز، زمین‌های ورزشی، پارک حاشیه ای، کانون تربیت فرهنگی شهید راستگو، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مدارس شهر و روستا و مدارس عشایری داشتیم و همچنان این برنامه ها ادامه دارد.

د) فعالیت های حوزه کودک و محیط زیست

بخشی از فعالیت های این حوزه شامل طرح هایی می شود که همکاری در رسیدگی به آنها فعالیت مستمر می‌طلبد از جمله گلخانه دوستدار کودک در کتابخانه عمومی اندیشه اوز، باغچه آموزشی در آموزشگاه استثنایی برادران علوی و باغچه ی کودکی در بوستان نوروز.

از دیگر طرح های این حوزه که توسط گروه صلح و محیط زیست انجمن اجرا می شود، تبادل سبز (گلدان های مسافر) و طرح کتاب ـ خانواده- محیط زیست که سه محور مهم کتاب، خانواده و محیط زیست را به هم وصل می کند.

ه) جشن های کتاب انجمن دوستداران کودک اوز

همزمان با افتتاحیه بخش مادر و کودک کتابخانه عمومی اندیشه اوز که یکی از پروژه های مشارکتی در راستای “اوز-شهر دوستدار کودک” در سالهای ۹۱ـ۹۰ بوده، اولین جشن کتاب در پارک کودک برای عموم خانواده ها برگزار شد و پس از آن در بسیاری از روستاهای تابع شهرستان و شهرستان های همجوار برگزار می شود که برمحور کتاب و کودک است، درقالب نمایش، پازل، بازی و سایر روش های جذاب و متنوع به اجرا در می‌آید.

هجده دوره از برنامه جشن کتاب تا کنون برگزار شده است. جشن های کتاب در شهر اوز، لطیفی، گله دار و روستاهای گلار، شهرک توحید، قلات، اسلام آباد، بیدشهر، حسن آباد مارمه و مدارس شهر و روستا برگزار شده که این برنامه همچنان تداوم دارد و انجمن آمادگی جهت برگزاری در شهر و روستاها را دارد.

ی) فعالیت آموزشی- تفریحی در مدارس عشایری

از سال ۱۳۹۹ هر سال تحصیلی به مدارس عشایری اقبال لاهوری واقع در دشت قند و سعدی جوچین واقع در کنار دریاچه هیرم سفر می کنیم. در این سفرها چکیده ای از تجارب انجمن در تلفیق با مطالب پایه در آموزش و پرورش توسط مسئول و کارشناس انجمن تدوین و با همراهی سه تا چهار نفر از اعضای فعال تحت مدیریت همان کارشناس ارایه می شود. بحث وتبادل آموزشی با آموزگاران از دستاوردهای مهم این سفرآموزشی- تفریحی می باشد.

و) کتابخانه دوستداران کودک بیدشهر

این کتابخانه ازسال ۱۳۹۳ زیر نظر انجمن دوستداران کودک اوز و به همت و پیگیری خانواده محترم کریمپور در بیدشهر فعالیت اش را آغاز نموده است.

این مشارکت در بستر اعتماد متقابل و ارتباطی موثر منجر به تاسیس کتابخانه دوستداران کودک بیدشهر شده است که امسال وارد دهمین سال فعالیت خود زیر نظر انجمن شده است.

برنامه ریزی و مدیریت محتوای آموزشی این مرکز از آغاز تا کنون بر عهده فرزانه نورافشان رییس هئیت مدیره انجمن بوده که از آغاز راه به انسجام اعضای انجمن در بیدشهر هم توجه داشته اند.

۳- چگونه خانواده ها و جامعه می توانند در فعالیت‌های انجمن مشارکت کنند؟

با تکمیل فرم عضویت، افراد علاقمند می توانند عضو شوند. مدل و میزان همکاری آنان براساس خواسته افراد مشخص و سپس وارد بخش مورد علاقه ی خود شده و تجربه کسب می کنند و در ارایه خدمات انجمن به جامعه مشارکت می نمایند. به توانمندی فردی و اجتماعی اعضا در طول فعالیت از طریق شرکت در کارگاه های آموزشی و مطالعه و خوانش گروهی توجه می شود.

خانواده و جامعه می توانند با استقبال از کارگاه های آموزشی انجمن و همچنین حمایت های معنوی از جمله توجه به همه ی کودکان، در اختیار گذاشتن زمان یا اهدای مهارت و تخصص خود به کودکان با مدیریت انجمن وارد مشارکت شوند. نمونه هایی داشتیم که شهروندانی توانایی های فنی و یا مهارتی خود را به رایگان یا با تخفیف ویژه در برنامه های انجمن مشارکت داده اند.

تجربه ی مشارکت خیر خواهانه در پروژه های آموزشی- فرهنگی جشنواره ها و سایر برنامه های عمومی موردی، هفتگی، ماهیانه، فصلی و یا سالیانه هم داشتیم.

در بسیاری از برنامه ها شهروندان علاقمند می توانند بطور مستقیم بخشی از هزینه ها را متقبل شوند. بعنوان مثال، طرحی در حوزه سلامت کودکان که در سال گذشته اجرا شد برای خرید کتاب و بسته ی غذای سالم برای کودکانی که آزمایش خون انجام دادند، از درون جامعه ی شهر اوز مشارکت داوطلبانه صورت گرفت.

شناخت بیشتر خانواده ها و جامعه از فلسفه ی وجودی انجمن دوستداران کودک اوز و توجه و اهمیت بیشتر به تفکر و نگرش دوستدار کودک مهمترین مسأله در گام اول می باشد.

در مرحله بعدی که عضویت افراد است که می تواند یکی از موثرترین راه های مشارکت با انجمن باشد.

۴- چه چالش هایی در مسیر فعالیت انجمن دوستداران کودک اوز وجود دارد؟

– کمبود نیروی انسانی داوطلب یکی از چالش های مهمی می باشد که در سازمان های مردم نهاد بطورکلی وجود دارد.

– ایجاد انگیزه و افزایش مسئولیت پذیری فردی و اجتماعی شهروندان نسبت به مسائل کودکان یکی دیگر از چالش ها می باشد که نیاز به آموزش بیشتری در این بخش دارد. مسئولیت حل مسائل کودکان در یک جامعه صرفا برعهده نهاد یا موسسه خاصی نمی باشد و همه شهروندان یک شهر یا کشور نقش اساسی دارند.

فضای مشارکتی برای حل مسائل بخصوص در جوامع محلی کوچک می تواند تاثیرگذار باشد.

۵- چه اقداماتی برای افزایش آگاهی جامعه نسبت به حقوق کودکان انجام داده اید؟  

شاخص ترین اقدام ما در این زمینه برگزاری “کارگاه حقوق کودک را بشناسیم و با آن زندگی کنیم” می باشد که محتوای آن بر اساس منابع مختلف، خلاقیت، انعطاف و فرهنگ بومی توسط (سرکار خانم فرزانه نورافشان) تدوین، تنظیم و نهایی می شود و مسئولیت برگزاری هم برعهده ایشان خواهد بود.

این کارگاه با استقبال خوبی هم روبرو شد. آموزش و ترویج این تفکر تا زمانی که به نگرش و سبک زندگی تبدیل نشده لازم خواهد بود. در حال حاضر به این کارگاه به عنوان ضرورت آموزش همگانی نگاه می کنیم. به گستردگی جغرافیایی و تنوع مخاطب در این کارگاه بسیار توجه شده است. ما همواره آماده ی برگزاری این کارگاه هستیم.

۶- چگونه انجمن توانسته است تاثیرات مثبتی بر زندگی کودکان بگذارد؟

محوریت فعالیت انجمن در ابتدا تلاش برای تغییر نگرش و حساسیت جامعه نسبت به مسائل کودکان بوده است و بدین جهت آموزش بزرگسالان از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. در واقع با توجه به اهداف اساسنامه ارتقای دانش بزرگسالان، باعث بهبود زندگی کودکان در جوامع خواهد شد.

حرکت در مسیر اساسنامه از اولویت هایی خواهد بود که ما را به اهداف مان نزدیک تر خواهد کرد. تلاش ما بر این است که همچنان که انعطاف پذیری داریم در چارچوب اساسنامه به حرکت ادامه دهیم. آموزش اصولی بزرگسالان از اصول اساسی انجمن می باشد که در طول این سال ها از توجه و اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است.

۷- آینده انجمن دوستداران کودک اوز را چگونه می‌بینید؟

– این انجمن همچنان در مسیر آموزش حرکت خواهد کرد.

– به استقلال همه جانبه ی خود به عنوان یک سازمان مردم نهاد همچنان اهمیت می‌دهد‌.

– توان خود را در زمینه ساختار سازمانی و انسجام مدیریتی کیفیت می بخشد.

– در رشد کیفی و کمی سرمایه های اجتماعی جامعه محلی تاثیرگذار خواهد بود و جامعه محلی را پیش از پیش به مشارکت فرا می خواند.

– در پیشبرد اهداف درازمدت خود کوشا خواهد بود.