چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۳
 |  9/ فوریه/ 2022 - 9:00
  |   نظرات: 16 نظر
3,061 بازدید

لزوم نگاه اقتصادی به مسئله جاده (گوشت بهتر است یا مرغ؟!)

یوسف منصوری: چندی پیش در فضای مجازی فایل صوتی برخی از دوستان در باب دفاع از ساخت جاده مربط منتشر شده بود. خلاصه استدلال اصلی در این بحث این بود که نیازی به اولویت‌بندی در زمینه ساخت جاده وجود ندارد، هم جاده مربط باید ساخته شود و هم جاده بختیارویه و هیچ کدام از این دو بر دیگری اولویت ندارند. حتی دامنه این عدم اولویت از بحث دو جاده نیز فراتر می‌رود و ادعا می‌شود که جاده مربط در کنار جاده بختیارویه و مسئله مسکن و اشتغال و همه و همه از اولویت‌های جامعه امروز ماست و کسانی که در مورد اولویت‌بندی این نیازها بحث می‌کنند در بهترین حالت دچار مغلطه شده‌اند. عیار این استدلال را از همین گزاره آخر می‌توان سنجید که در این نوشته به بررسی آن خواهم پرداخت.

ابتدا به سراغ تعریف علم اقتصاد می‌رویم. ارسطو اقتصاد را چنین تعریف می‌کند: «علم تخصیص منابع محدود به خواسته‌های نامحدود» و این تعریف پس از ارسطو نیز در بین دانشمندان اقتصاد رواج پیدا می‌کند. از دوران ارسطو انسان‌ها با این واقعیت مسلم مواجه شده بودند که نیازهای انسان بسیار بیشتر از منابعی است که در اختیار دارد و اگر برای رفع نیازهای خود اولویت‌بندی انجام ندهد بزودی راهی جز تباهی در پیش روی خود نخواهد یافت. این نکته چنان بدیهی است که اکثر اقتصاددانان انسان عاقل را ذاتا موجودی می‌دانند که در هر عمل خود هزینه و فایده را در نظر می‌گیرد و با توجه به اولویت‌ها دست به انجام عمل می‌زند.

«هر دو جاده اولویت دارند و هر دو جاده باید ساخته شوند.» آیا این گزاره اشتباه است؟ قطعا خیر. البته در شرایط ایدئال هیچ شکی وجود نداشت که ساخته شدن دو جاده بسیار بهتر از ساخته شدن تنها یک جاده است و گمان نمی‌کنم که کسی نیز با آن مخالفت می‌کرد، اما افسوس و صد افسوس که ما در جهان ایدئال زندگی نمی‌کنیم و ثروت و منابع بی انتها در اختیار نداریم که اگر داشتیم نه فقط دو جاده بلکه صد جاده اطراف شهرمان می‌ساختیم تا از مواهب ارتباط بیشتر بهره‌مند شویم. اینجا دقیقا همان نقطه‌ای است که آن دسته از عزیزان که بر ساخت جاده مربط پافشاری می‌کنند نسبت به آن ناآگاه هستند و به نظر می‌رسد که نگاه اقتصادی به این موضوع ندارند. البته جای تعجب هم ندارد زیرا متاسفانه در شهر ما مثال‌های زیادی از پروژه‌هایی را می‌توان برشمرد که در شرایط ایدئال می‌توانستند بسیار مطلوب باشند اما به دلیل همین نبود نگاه اقتصادی مشکلات کوچک به بحران‌های بزرگ ختم شده و ثمره آن را اکنون می‌توان لمس کرد. یکی از دوستان در ادامه بحث خود می‌گفت: «اولویت با گوشت است یا مرغ؟ هیچ کدام چون اولویت با هر دو است و هر کدام فواید خود را دارد.» اما چیزی که باعث می‌شود من نوعی هرروز مرغ مصرف کنم یا گوشت میزان درآمد من و هزینه‌ای است که می‌توانم بپردازم. این واقعیت‌ها هستند که نوع رفتار ما را تعیین می‌کنند نه خیال‌های ما درباره شرایط ایدئال.

اما اگر ساده‌اندیشی را کنار بگذاریم و با بینشی که اقتصاد به ما می‌آموزد، بپذیریم که تنها یکی از دو جاده امکان ساخته شدن خواهد داشت اولویت با کدام است؟ عده‌ای با مطرح کردن گزاره‌های تخیلی ادعاهایی را درباره این جاده مطرح می‌کنند که آدم را یاد آن جمله معروف می‌اندازد که دروغ هرچقدر شاخدارتر باشد عده بیشتری آن را باور می‌کنند. ادعاهایی مانند این که این جاده مسیر ترانزیت کشور را عوض می‌کند یا محل عبور مردم عسلویه و فلان و بهمان شهر خواهد شد آنقدر دور از ذهن و خالی از واقعیت است که حتی عقل سلیم نیز از پذیرش آن عاجز است و در بهترین حالت، سرمایه‌گذاری در یک قمار نامعلوم است زیرا میلیاردها تومان از منابعی که نفع همه مردم باید در تصمیم‌گیری آن لحاظ شود خرج پروژه‌ای می‌شود که نتایج آن با اما و اگرهای بسیاری رو به روست. منطقی به نظر نمی‌رسد که اهالی شهرهایی مانند بوشهر و عسلویه که به جاده‌های بهتر و استانداردتر دسترسی دارند آن را رها کنند و مسیر خود را به سمت گردنه‌های پرپیچ و خم شرفویه منحرف کنند. در حالی که بهسازی جاده بختیارویه حداقل این مزیت را به همراه خواهد داشت که ارتباطات کنونی شهرستان تقویت خواهد شد و این نتیجه‌ای است که نباید آن را دست کم گرفت. چیزی که واضح و مبرهن است این است که ساخت جاده مربط دلخوری و عصبانیت عده زیادی از مردم شهرستان را به دنبال خواهد داشت زیرا از دید آن‌ها مسئله چنین است که در تخصیص منابع به منافع جمعی بی‌توجهی شده است (مسئله‌ای که برای مردم اوز ناآشنا نیست و در گذشته‌ای نزدیک در رابطه خود با شهرستان لار از آن گله داشته‌اند).

در آخر به یک مسئله بسیار مهم دیگر نیز باید پرداخته شود: آیا صحبت درباره جاده مربط تعیین تکلیف برای پول خیّرین نیست؟ آیا ما می‌توانیم به خیّر بگوییم که پول خود را کجا باید خرج کند و کجا نکند؟ این استدلال تیغ دو لبه‌ای است که استفاده از آن توسط این عزیزان به ضرر خودشان خواهد بود. وقتی که زمزمه‌های ساخت جاده مطرح شده بود طرفداران این جاده در فضای عمومی شروع به تبلیغ برای این جاده کردند و از تمامی امکانات رسانه‌ای برای جلب افراد به این پروژه بهره می‌بردند، حال چگونه است که تبلیغ برای جاده مربط در فضای عمومی به هر میزان هیچ اشکالی ندارد اما نقد این جاده و پاسخ به ادعاهای طرفداران آن تعیین تکلیف برای خیر است و کار ناپسند شمرده می‌شود؟! البته همه به این مسئله واقف هستیم که مسئله تعیین تکلیف برای پول خیّر نیست و مسئله اصلی تعیین تکلیف برای بودجه دولتی است که متعلق به همه مردم شهرستان است. علیرغم ادعای گفتمان و تسامح و تساهل، تنها چیزی که در عمل شاهد آن هستیم این است که یک سمت ماجرا هر نوع گفت‌وگو درباره این مسئله را به ضرر خود تشخیص می‌دهد و اتفاقا در تلاش است تا به هر شکل ممکن اعم از تخریب و درگیری باب گفت‌و‌گو را ببندد و ایراداتی که به این جاده وارد است را مسکوت بگذارد. خود این مسئله بیش از هر چیز شک برانگیز است و اتفاقا عیار استدلال افراد را مشخص می‌کند. ضعف استدلال را نمی‌توان با هیاهو جبران کرد و در نهایت این حقیقت است که آشکار خواهد شد.

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان پارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

16 Responses to “لزوم نگاه اقتصادی به مسئله جاده (گوشت بهتر است یا مرغ؟!)”

  1. شهروند اوز گفت:

    درود بر شما چه قلم زیبایی
    امید اوز به جوانانی همچون شماست

  2. نظاره‌گر گفت:

    یادداشتی که کمبود آن از زمان آغاز بحث جاده مربط یا بختیارویه حس می‌شد را نوشتید جناب منصوری.
    محمد علی همایون کاتوزیان در کتاب «ایران جامعه کوتاه مدت» نظریه جامعه کلنگی را مطرح می‌کند که مصداق اتفاقاتی است که می‌بینیم.
    با انقلاب مثلا فکری عده ای؛ که از ساخت جاده مربط سود میبرند و این جاده را آبادانی محض می‌دانند و سکوی عظیم الاشانی برای بیرون آمدن از انزوا، در تصدیق این جاده کلمات قلمبه و سلمبه را سر هم می‌کنند و هر اتقاقی را معجزه و خواست خدا میدانند و در نهایت مربط را جاده ای کم هزینه، سهل العبور و درآمد زا عنوان میکنند، نشان از همان جامعه کلنگی ایست که یک ساخته را پس از بیست یا سی سال خراب کرده یا به حال خود وا میگذاریم و میرویم یک بنای جدید دیگر را می‌سازیم.

  3. همشهری گفت:

    قلمت مانا

  4. احمد گفت:

    نظرشان کاملا مستدل و واقع بینانه است. آفرین بر شما . هیچ کسی حق ندارد پول و سرمایه مردم چه دولتی باشد چه خیر به هدر بدهد جاده اوز به هیرم شاهرگ حیاتی مردم بلوک و اوز است این جاده باید بزرگتر و بهتر شود نه هر جاده ای .
    چرا جماعت آنها هر جا کسی انتقاد می کند زور و تهدید بکار می برند . بس کنید

  5. اوزی گفت:

    مطلب خوب و زیبایی بود
    متاسفانه ما هنوز اول صف مانده ایم

  6. رضایی گفت:

    آیا میدانید طرح دو بانده کردن جاده بختیارویه وجود خارجی ندارد ؟ اگر هم داسته باشد میدانید چه هزینه ای دارد ؟ تا به حال تحقیق کردین ؟ نویسنده گرامی توصیه میکنم کمی با تحقیقات مطلب بنویسید

  7. کریمی اوز گفت:

    آفرین برشما جناب منصوری بسیار عالی و دقیق و واقع بینانه نظر دادید جوانانی چون شما باعث افتخار این شهر هستند کاش مسئولین هم از نظر این سرمایه های گرنبها بیشتر استفاده میکردند و هیچوقت شاهد هدر رفت منابع در جهت منافع شخصی نبودیم

  8. مسعود محبی اوزی گفت:

    سلام :
    این داستان و ادعا از اساس پوچ و بی محتوا است!!!
    به چندین دلیل:
    ۱ _ اولویت برای یک گروهِ مجزا و یک بودجه و یک سیستم است نه برای جریانی که بدون داشتن مسئولیت و وظیفه قانونی از سر همت والای خویش بصورت خود جوش اقدام به انجام امری خیر با هزینه و وقت شخصی می کند!!!
    ۲_ اگر هم‌اولویت را در نظر بگیریم ؛ بی شک اولویت هر فرد و گروهی فرق دارد ، اگر برای گروهی اولویت کاری خیر ؛ انجام جاده مربط هست و در این راه بدون مزاحمت برای دیگر طرحها ، اقدام مینماید ، اگر برای دیگران اولویت جاده بلوکات است ، خوب؛ بفرمایند… راه باز است. دو صد گفته چون نیم کردار نیست!!!
    ۳_ تنها نقطه کشور که عده ای مخالف جاده سازی هستند ، افرادی مدعی اما کم دانش در این منطقه است.
    ۴_ بالفرض محال ؛ اگر جاده مربط برای روستاهها زیان داشته باشد که ندارد ، چرا برخی اوزیها مخالفند و آنهم مخالفتی با بی نزاکتی!!! پس احتمالا” منافع شخصی آن عده به خطر می افتد ، نه منافع روستاهای شمال غربی شهرستان اوز!!!
    ۵_ چه کسی گفته ، جاده بلوکات نیاز به اتوبان شدن دارد؟!!! بر اساس کدام استناد علمی و منطقی؟! جاده بلوکات در حال حاضر صرفا” نیاز به بهسازی دارد بخصوص اصلاح نقاط حادثه خیز و روکش آسفالت در برخی نقاط ، که اقداماتی شده و استمرار نیز دارد!
    ۶_ جاده بلوکات کدام است؟ جاده اوز کوره بختیارویه یا جاده اوز کوره هود کاریان؟؟؟!!!
    ۷_ مگر منطقه بخش بیدشهر آدم زنده ندارد که برای بهسازی جاده اقدام نمایند که فقط به خیرین اوزی چشم دوخته اید؟؟؟
    ۸_ جاده مربط ؛ جاده اوز به سمت شمال و شمال شرق است و جاده بلوکات ؛ جاده اوز به سمت شمال غرب!
    ۹_ جاده مربط به اهداف مختلفی احیا میگردد منجمله اتصال اوز به شهرهای فلات مرکزی ایران و ایستگاه راه آهن و خروج اوز از انزوا و ایجاد کریدور شمال جنوب از مسیر اوز و ایجاد همسایه های جدید برای اوز و …
    ۱۰_ جاده اوز تداخلی با جاده بلوکات ندارد و تاثیر منفی بر بار ترافیکی جاده کوره بختیارویه و جاده کوره هود کاریان نخواهد داشت.
    ۱۱_ جاده مربط برای آبادی و رونق شهرها و روستاهای بخش بیدشهر و هرم و کاریان نیز مفید است.
    ۱۲_ اتفاقا،” ؛ جاده دیگ اشکن (خنج کاریان) بر جاده بلوکات (بخش بیدشهر) تاثیر منفی دارد نه جاده مربط!!! البته ما اوزیها ؛ احداث جاده دیگ اشکن و جاده چک چک را حق مسلم مردم خنج و گراش میدانیم و با آن به مقابله نمیپردازیم. چراکه آسایش مردم کل ایران مورد خوشحالی ماست.
    ۱۳_ کوره ایها و مردم و فعالین سایر روستاهای منطقه ، بهتر است به فکر احداث تونل احمدمحمودی باشند تا رونق چند برابری به اون منطقه برگردد نه گیر دادن به جاده مربط ، البته پس از تحقیقات و محاسبات دقیقی!
    ۱۴_ شماره تماس جهت ارائه توضیحات علمی و محاسبات دقیق : ۰۹۱۷۳۸۲۰۲۲۶ مسعود محبی اوزی

  9. شهروند _ اوز گفت:

    تشکر بابت مطلب خوب و به موقعی که نوشتید.
    کاش بتوانیم با گفتگو و مشورت مسائل را حل کنیم
    و هم چنین توجه داشته باشیم که در حال حاضر، شهرستان اوز هستیم و باید نگاهمان فراتر از یک شهر باشد.

  10. پایشگر گفت:

    الان مجریان جاده مربط وقتی پای هم استدلالهای پوچشان کم می اورند استدلال اخر شان این است ما زور و زر داریم می کنیم شما هم اگر می تونید بکنید. خیلی استدلال واقعا قوی در این زمانه است

  11. ناشناس گفت:

    منافع اقتصادی این جاده زمانی که به بهره برداری برسد برای شهرستان اوز بسیار خواهد بود

  12. مینو محمودپور گفت:

    نگرانی من نه از ملیاردها پولی که می تواند صرف کارافرینی در اوز شود و نه بابت هزینه ای که خیر می تواند در کجا صرف کند و نه ۲۰ دقیقه صرفه جویی در وقت گرانبها و نه اینچنین مسائل است نگرانی من بابت از هم گسستگی بخش های شهرستان اوز و ویران شدن همبستگی و همدلی این شهرستان با روستاها و بخش های خود است.جاده ای که شهرستانِ دیر شهرستان شده ی اوز را باز تنها و منزوی می کند.زیبایی و عدم انزوای شهر نه در جاده بلکه در همدلی و همبستگی بین اوز و توابع خود است حال باید ببینیم این جاده ما را بهم وصل می کند یا فصل؟

  13. سینا گفت:

    جناب اقای محبی اگر این عمل یک کار خودجوش است پس بفرمایید خودتان با پول خیر جاده روبسازید کسی هم کاری به کارتان ندارد ولی وقتی پای بودجه دولتی وسط است این متن کاملا درست است و نباید بیخود و بیجهت منابع را هدر داد اگر آن عده ای که در اوز میفرمایید مخالف هستند و حتما منافعشان در خطر هست پس حتما شما هم که دارید اینقد به خودتان فشار می اوردید برای دفاع از جاده مربط هم در ساخت آن زینفع هستید وگرنه اینقدر با دلیل های الکی و طومار نوشتن های بدون منطق سعی در دفاع از آن نداشتید

  14. قاسمی گفت:

    هر مطلبی که از طرف طرفداران این جاده میخوانیم این است که چرا جلوی مسئول استانی در حرف دیگری پریدید و فلان.
    و از همینجا من میگم درود بر شرف کسانی که در حرف زور و دروغ پریدند
    خداوند هم فرموند که جلو ظالم نباید سر تعظیم فرود بیاریم
    هر کجا و در حضور هر کس باید جلو حرف زور و ظلم و ستم را گرفت
    درود بر سایت خوبتان جناب احمدی

  15. مسعود محبی اوزی گفت:

    در جواب آقا سینای گل هم بگم که دوست عزیز ؛ سخنان خودتان را مجددا” مرور بفرمائید ببینید اصولا” مفهومی هم دارد؟
    با پول خودم درست کنم نه با پول دولت؟؟؟!!!
    با همت خودم و وقت خودم و در حد توانم پول خودم دارم در این راه تلاش میکنم! لیکن آیا فقط با پول من یا بقیه خیرین هم اختیار پول خودشان را دارند؟!!! بودجه دولتی که روی دست من نیومده که شما جوشش رو میزنی!!! قانون مصوب دولت و مجلس است که طرحهای مفید عام المنفعه که خیرین پا پیش بگذارند دولت همکاری و همیاری میکند! دولت هم کارشناس دارد و تشخیص مفید یا مضر بودن طرحها و نوع اجرا و میزان هزینه نیز بر عهده کارشناسان و تخصیص بودجه هم بر عهده مسئولین دولتی مربوطه است… پس جنابعالی هم بجای ایجاد تقابل، بفرما تلاش کن در زمینه های مختلف عام المنفعه فعالیت کن و بودجه خیر و دولتی هم جذب بنما…

  16. مسعود محبی اوزی گفت:

    جناب قاسمی ؛ کسی به میهمان شما جسارت کند خوب است؟!!!
    کسی با ویزیت شما و در نوبت شما و بدون وقت قبلی و بدون هماهنگی در زمان حضور شما ، ولی اتاق پزشک شود خوب است؟؟؟
    جنابعالی که جای خود ، آیا پزشک یا میهمان شما ناراحت نمیشود؟ به این کارها افتخار میکنی؟ یا ناتوان از اخذ وقت و ویزیت و هماهنگی هستید؟ یا شاید قصد تخریب داشته اند؟؟؟
    حالا چرا شما مهربانان ، اصولا” به مسائل فنی نمیپردازید و فقط مسائل عوام گرایانه مطرح میکنید؟؟؟

نظر سنجی

یک سال از فعالیت شوراهای ششم شهر و روستا گذشت. میزان رضایت شما از عملکرد و فعالیت های سال اول شورای اسلامی ششم شهر اوز چقدر است؟

Loading ... Loading ...
آخرین نظرات
  • آقای. احمدی بخاطر اینکه عضو مجمع بهداشت. ودرمان. وبتز نشسته وزارت بهداشت می. باشد لا اقل هر گاهی. درباره اخبار علوم‌پزشکی اوز. وگراش. وخنج. را مطرح. و مقایسه و بررسی نمای...
    انتظار از جناب. احمدی مدیر سایت در مطلب: نماز عید فطر اوز به گزارش تصویر
  • مدیر محترم سایت سلام. چنانچه. با تغییر. رویه میخواهید. اخبار. چندان منتشر. نکنید. دراین شهر کوچک به چه مطالب ومسایلی می پردازید ؟؟ قطعا نیروها و افرادی که بتوانند مطالب....
    خدمت جناب احمدی. مدیر سایت در مطلب: رقابت تیم‌ها در انصراف از ادامه مسابقات فوتسال جام رمضان اوز
  • سلام اوز امروز اعلام کرده که از ابتدای سال تغییر رویه داده و اخبار را کمتر پوشش می دهد. مطلب «تغییر رویه اوز امروز و پیام اوز» در بخش سخن هفته سایت هنوز در دسترس است....
    مدیریت در مطلب: رقابت تیم‌ها در انصراف از ادامه مسابقات فوتسال جام رمضان اوز
  • آقای احمدی رسانه اوز امروز. دیگر خیلی غیر فعال شده. است اگر این چنین ادامه دهید کم کم مردم ومخاطبان شما را فراموش. میکنند مخصوصا اینکه دیگر. کامنت ها. را خیلی دیر به دیر...
    شهروند. فعال اجتماعی. در اوز در مطلب: رقابت تیم‌ها در انصراف از ادامه مسابقات فوتسال جام رمضان اوز
  • به نام خداوند جان و خرد کزین برتر اندیشه برنگذرد ✋با درود و عرض ادب ، شادباش نوروز و آرزوی سال نوی پر از سلامتی ، برکت و شادی خدمت همه ی مردم عزیز منطقه ????احتراما شرکت...
    روابط عمومی شرکت آویسا ویرا طب در مطلب: تاملی بر گروه های مجازی اوز
  • ورزش همیشه با منش پهلوانانه و اخلاق معنا پیدا می‌کنه ، متاسفانه امشب شاهد مرگ فوتبال و اخلاق در سالن بودیم ،اگر مسئولان برگزاری مسابقات تصمیمی در این مورد نگیرند ،خیانت ب...
    فوتبال دوست در مطلب: ۴ تیم از شهر اوز به نیمه نهایی فوتسال جام رمضان راه یافتند
  • کمیته انظباطی باید اینجا مقتدر و با جسارت و شجاعت رای دهد ، این آزمونی بزرگ برای کمیته انظباطی خواهد بود که ایا از این آزمون سربلند بیرون خواهد امد یا خیر،...
    دوستدار فوتبال پاک در مطلب: ۴ تیم از شهر اوز به نیمه نهایی فوتسال جام رمضان راه یافتند
  • بنا به قول. وقرار فرمانداری. برای. استقرار. اداره ثبت. اسناد. املاک بعد. از تعطیلات نوروز. باید. این موارد برای. تاسیس اداره ثبت. اسناد. از طرف مسولان. شهرستان. درخواست....
    فرمانداری. وشورای شهر. اوز. توجه فرمایند در مطلب: مدرسه کار و دانش بهروزیان اوز با مدیریت جدید، ورود موفقیت آمیز فارغ التحصیلان به بازار کار را هدف گذاری کرده است
  • دوست عزیز ناشناس .بنده بهرام رفیعی موسس مدرسه غیردولتی نظری خودم را معرفی میکنم که صریح و واضح با جرات و شهامت بتوانیم گفت و گو کنیم . البته از حضرتعالی تقاضا دارم چنانچه...
    در مطلب: بنیاد نیکوکاران امید آفرین چهارمین دوره تجلیل از دانشجویان برتر را برگزار کرد
  • شورای شهر اوز. خودشان را در مورد. بیمارستان. راهپیما. ومشکلات بیمارستان. فعلی اوز. کنار. کشیده اند وهیچ. دخالتی. دراین. موارد. نمی‌کنند مگر شورای شهر. نماینده مردم. اوز....
    ریس شورای شهر. توجه. نمایند در مطلب: ضرورت اقدام کارشناسانه در حوزه بهداشت و درمان شهرستان اوز