عصر اوز/ ابراهیم احمدی : یکی از شاخص های توسعه یافتگی جوامع، میزان سرانه مطالعه و نهادینه شدن فرهنگ کتابخوانی و مطالعه در آن جامعه است. بی تردید کتابخانه ها نیز یکی از زیر ساخت های این توسعه یافتگی هستند. بارها و بارها شنیدیم که اوز را به شهر فرهنگی توصیف کرده اند. فارغ ازنیت توصیف کنندگان، شهر وبخش اوز برخی از شاخص های این صفت را دارد.کتابخانه عمومی اندیشه اوز یکی از زیر ساخت های توسعه و از شاخص های فرهنگی اوز است که سابقه ای ۴۹ ساله دارد و آن چنان که فوزیه زارع مسئول این کتابخانه می گوید، این کتابخانه در سال ۱۳۴۶ همزمان با کتابخانه عمومی لار، در سالن الزهرای کنونی شروع به کار کرده است.
اهتمام مردم شهر و بخش اوز به تقویت فرهنگ مطالعه وکتابخوانی علاوه بر کتابخانه عمومی ، بخش مادر و کودک این کتابخانه و توسعه کتابخانه در ساختمان جدید الاحداث مرحوم عبدالعزیز هنری، در سایر مراکز از جمله: کتابخانه های دانشگاه پیام نور مرکز اوز، دانشگاه ازاد اسلامی ، مدارس علوم دینی ، کتابخانه بانو وکودک ونوجوان عصر اوز، کتابخانه خضری، و کتابخانه های روستاها به وضوح دیده می شود که هریک متناسب با اهداف خود، برنامه هایی را تدوین کرده اند . با توجه به سابقه کتابخانه عمومی و تنوع و تکثر کتب موجود در آن و خدماتی که در راستای گسترش فضای فیزیکی آن در سالیان اخیر صورت گرفته دراین شماره به گفت و گو با فوزیه زارع مسئول کتابخانه عمومی اندیشه اوز نشستیم که با هم جزئیات این گفت و گو را می خوانیم:
*لطفا ابتدا خودتان را معرفی کنید
فوزیه زارع ، اهل وساکن اوز، کاردان کتابداری و در حال حاضر دانشجوی کارشناسی زبان وادبیات فارسی دانشگاه پیام نور مرکز اوزهستم . از سال ۱۳۷۷ در کتابخانه مشغول به کار شده ام و از سال ۱۳۸۱ به عنوان کتابدار به استخدام کتابخانه در آمدم واز سال ۱۳۸۴ بعد از بازنشستگی مرحوم محمد واحدی مسئولیتکتابخانه به این جانب محول شده است.
*تاریخچه کتابخانه عمومی را اعلام کنید
کتابخانه عمومی اوز در سال ۱۳۴۶ تاسیس شده که ابتدا در ساختمان قدیمی سالن الزهرای( کنونی) مستقر بوده و در سال ۱۳۵۹ به ساختمان فعلی نقل مکان شده است. مرحوم محمد واحدی نیز ازابتدای شروع به کار کتابخانه به عنوان مسئول کتابخانه خدمت خود را آغاز کرده و سال ۱۳۸۴ به افتخار بازنشستگی نائل شد.
*کتابخانه زیر مجموعه چه ارگانی است
کتابخانه ها تا سال ۱۳۸۴ زیر مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده اند اما پس از آن زیر مجموعه نهادکتابخانه های عمومی قرار گرفته اند که یک نهاد غیر دولتی است و کتابخانه عمومی اوز هم از این روال برخوردار بوده است.
*حقوق کارکنان وهزینه ها از چه منابعی تامین می شود؟
حقوق ۲ نفر از کارکنان پیمانی کتابخانه( اینجانب و آقای غلامی نژاد) از طرف نهاد پرداخت می شود و برخی از هزینه ها شامل: تامین کتب، نشریات و بخشی از تجهیزات نیز از سوی نهاد تامین می گردد. برخی دیگر از هزینه ها از طریق نیم درصد عوارض شهرداری وبعضی دیگر از نیز از طرف هیئت امنا و کمک های مردمی تامین می گردد.
*سایر نیروهای شاغل در کتابخانه را می توانید معرفی کنید؟
۴ نیروی دیگر شامل : ۳ کتابدار که در کتابخانه عمومی و بخش مادر و کودک و یک نیروی خدماتی نیز در کتابخانه مشغول به خدمت می باشند که حقوق آن ها ها از طرف کمک های مردمی پرداخت می شود.
*اعتبارات کتابخانه چگونه تامین می شود؟
بخشی از اعتبارات از طریق نیم درصد عوارض شهرداری پرداخت می شود. در۳ سال اخیر، در سال ۹۱ مبلغ ۱۰ میلیون و۷۸۰ هزارتومان، در سال ۹۲ مبلغ ۹ میلیون و۴۶۴ هزار تومان و در سال ۹۳ تاکنون علی الحساب ۶ میلیون تومان از طرف شهرداری اوزبه کتابخانه پرداخت شده است.
*فکر نمی کنید به جای رشد، سال به سال مبلغ عوارض دریافتی کاهش نشان می دهد؟
کاهش نشان می دهد اما عوارض سال ۹۳ هنوز تسویه نشده است.
*برای تامین هزینه های جاری آیا به غیر از موارد بالا برای کتابخانه از جای دیگری هم تامین اعتبار می شود؟
به جز موارد فوق، از طریق ۲ درصد نفت و گاز نیز اعتباراتی تامین می شود که صرف هزینه کتابخانه عمومی اوز و قلات می گردد. نهاد نیز برای خرید کتاب، مجلات، نشریات و برخی تجهیزات هزینه ها را تامی می کند.
*این اعتبارات چگونه هزینه می شود؟
ابتدا سند هزینه صادر می شود و با امضای رئیس اداره نهاد لار و مسئول کتابخانه و یکی از معتمدین( اعضای انجمن کتابخانه) چک ها امضا وهزینه می شود.
*در مورد هیئت امنای کتابخانه توضیحاتی بدهید
در سال ۱۳۷۸ طی بازدیدی که آقای محمد فاروق رکنی از کتابخانه عمومی داشتند، مشاهده کردند کتابخانه از نظر ساختمانی ، تجهیزاتی و حتی کتاب های مورد نیاز وضعیت خوبی ندارد که پس از مراجعت به امارات با پیگیری هایی که انجام دادند اعتباراتی برای کتابخانه تامین کردند و با همکاری آقای منصور فقیهی نژاد و سایر اعضای هیئت امنای دانشگاه پیام نور وبیمارستان و مشارکت آقای محمد محمودی در اوز هزینه های امور تجهیزاتی، تعمیراتی و عمرانی و کسری کتاب تامین می گردد. ساخت بخش مادر و کودک و تجهیز آن با پیگیری آقای رکنی از طریق همین هیئت بوده است. در سال جاری نیز سالن مطالعه با هزینه ای معادل ۲۰ میلیون تومان با کمک هیئت مذکور بهسازی شده است.
*نهاد کتابخانه ها با چه مکانیزمی کتاب یا مجلات و…. را ارسال می کند؟
در برخی موارد خود نهاد کتاب ها را ارسال می کند. اخیرا از کتابداران نظر می خواهند و براساس آن کتب ارسال می کنند. برای مجلات ونشریات نیز نظر کتابداران اخذ می شود.
*ساعت فعالیت کتابخانه چگونه است؟
کتابخانه ازساعت ۷ ونیم صبح تا ساعت ۱۹ کتابخانه یکسره باز است که در ۲ شیفت کاری خدمات ارائه می شود.۵ شنبه فقط صبح باز است وعصر تعطیل است.
*تغییر نام وانتخاب نام جدید کتابخانه با چه روشی صورت گرفته است؟
نام کتابخانه عمومی اوز طی جلسه ای که با حضور اعضای انجمن در ۳۰/۲/۱۳۹۱ تشکیل شد به نام کتابخانه عمومی اندیشه اوز تغییر نام یافت. اعضای انجمن کتابخانه عبارتند از: بخشدار، شهردار، رئیس شورای اسلامی شهر، رئیس آموزش و پرورش، مسئول کتابخانه به عنوان دبیر انجمن و ۲ نفر معتمد که در حال حاضر آقای محمد محمودی و خانم قدریه غیاثی می باشند. مشکلات کتابخانه دراین انجمن بررسی ومصوب می شوند.
*برخی از اعضا که اعلام کردید شخصیت حقوقی هستند، شخصیت های حقیقی با چه مکانیزمی انتخاب می شوند؟
آقای محمودی قبلا خزانه دار انجمن بودند و ادامه داده اند، خانم غیاثی نیز از اعضای کمیسیون بانوان بخشداری بودند که توسط مسئول کتابخانه به بخشداری پیشنهاد شده و مورد موافقت قرارگرفته است.
*کتاب های موجود درکتابخانه چند جلد می باشد؟
کتابخانه جمعا دارای ۲۳ هزار و ۴۵۸ نسخه کتاب در عناوین مختلف می باشد که از این تعداد ۲ هزار و۳۸۱ جلد( نسخه) مربوط به بخش مادر و کودک می باشد که عناوین این بخش هزار و۴۳۷ عنوان می باشد. عناوین کتاب های کتابخانه حدودا به ۲۰ هزار عنوان می رسد.
*کتاب هایی که اعلام کردید درچه عناوینی هستند؟
شامل کتب: مرجع، کلیات، فلسفه، روان شناسی، دین، علوم اجتماعی، زبان، عملی، هنر، ادبیات، تاریخ وجغرافیا که به ترتیب عناوین : ادبیات، تاریخ وجغرافیا و دین بیشترین درصد کتب را به خود اختصاص داده اند.
*به طور معمول سالیانه چند جلد به کتابخانه افزوده می شود؟
در۳ سال اخیر: هزار و۳۳۰ جلد توسط خیرین اهدا شده است و ۳هزارو ۴۹۰ جلد از نهاد کتابخانه ها تخصیص یافته است و در سال ۹۳نیز :۳۰۴ جلد توسط خیرین اهدا شده است و ۳۰۶ نسخه از طرف نهاد ارسال شده است.
*کتاب های اهدایی خیرین بازبینی می گردد؟
بلی، کتاب های اهدایی طی فرمی به نهاد اعلام می شود و پس از تایید در کتابخانه ثبت می گردد.
*تعداد نشریات و مجلات و روزنامه ها نیز اعلام کنید
۶۰ نشریه، روزنامه خبر جنوب و ماهنامه عصر اوز نیز در کتابخانه موجود است که شامل: نشریات عمومی، فرهنگی و تخصصی است. در مورد نشریات نظرات کتابدار لحاظ می شود. خبر جنوب از طرف خیرین آبونمان شده ایم و ماهنامه عصر اوز نیز از دفتر نشریه ماهیانه ۲ نسخه رایگان در اختیار کتابخانه قرار می گیرد. آرشیو عصر اوز هم مربوط به سال های گذشته در بخش مرجع بایگانی شده است.۱۲۸ عدد سی دی هم وجود دارد که پس از ثبت در اختیار اعضا قرارمی گیرد.
*تعداد افرادی که در کتابخانه عضو شده اند چند نفر هستند؟
جمعا در کتابخانه ۹۴۰ نفر عضو هستند که شامل: ۶۰۴ خواهر و ۳۳۶ برادر هستند.
*این افراد از نظر سنی یا میزان تحصیلات تفکیک شده اند؟
بله در میان خواهران شامل: ۶۷ نفرزیر ابتدایی( نونهالان)،۹۲ ابتدایی، ۷۳ راهنمایی، ۲۰۹ متوسطه، ۱۹ کاردانی، ۱۳۶ کارشناسی و ۸نفر در مقطع ارشد می باشند.
برادران نیزشامل: ۳۷ نفر زیر ابتدایی، ۶۸ ابتدایی، ۳۷ راهنمایی، ۹۹ متوسطه، ۱۱ کاردانی، ۷۵ کارشناسی و ۹ نفر در مقطع کارشناسی ارشد هستند.
*حق عضویت اعضا چگونه است؟
حق عضویت یکساله است برای اعضای زیر ابتدایی و خانواده شهدا، بازنشستگان و معلولین رایگان می باشد و فقط ۵۰۰ تومان حق کارت می دهند. سایرین بسته به سن متفاوت است اما حق عضویت حداکثر ۵ هزارتومان یک ساله می باشد.
*مراجعین ماهیانه به کتابخانه حدودا چند نفر هستند؟
بسته به هر ماه متفاوت است و معمولا ماهی ۱۵۰۰ نفر هستند. هر بار که عضو به کتابخانه مراجعه می کند یک بار ثبت می گردد. در ماه های پاییز و زمستان با بازگشایی مدارس و دانشگاه ها تعداد مراجعین بیشتر می شود.این مراجعین شامل:کتابخانه عمومی و بخش مادر و کودک می باشد که حدودا از این تعداد ماهیانه حدود ۳۵۰ نفر مربوط به مراجعین مادر و کودک می باشد.
*کتاب های کمک درسی نیز در کتابخانه موجود است؟
بلی، کتاب های کمک درسی و دانشگاه پیام نور وجود دارد. دانشجویان و دانش آموزان نیز عضو هستند ومراجعه می کنند.
*اعضا نیز می توانند در خواست کتاب بدهند؟
در سالیان گذشته طرحی به نام طرح کتاب من فعال بود که اعضا می توانستند کتاب مورد نظرشان را درخواست بدهند که ازاین طریق کتاب های مختلفی دریافت شد اما در سال جاری این طرح غیر فعال است و امکان درخواست وجود ندارد.
وب سایتی به نام samanpl.irوجود دارد که اعضا و علاقه مندان می توانند نام ومشخصات تمام کتاب های موجود درکتابخانه ها را جستجوی کرده و از این طریق با یافتن مشخصات کتاب مورد نظردر هرکتابخانه از جمله کتابخانه عمومی اندیشه دریافت کنند.
*اعضا می توانند به پی دی اف کتاب ها نیز دسترسی داشته باشند؟
ازطریق این کتابخانه نمی شود اما کتابخانه های دیجیتال این امکان را دارند.
*متراژ عرصه واعیان کتابخانه را می توانید اعلام کنید؟
کل مساحت کتابخانه ۳۵۰۰ مترمربع است که از نرده پارک کودک به این طرف شامل می شود و پارک کودک متعلق به شهرداری است. کل زیر بنا ی این ساختمان ۶۰۰ مترمربع است که شامل: ۱۲۰ متر مربع زیر بنای سالن مطالعه و مخزن ، ۱۲۰ متر زیر بنای سالن آمفی تئاتر، ۴۵ متر مربع مادرو کودک، ۲۰ متر مربع مرجع و بقیه مربوط به بایگانی، نمازخانه، سرویس های بهداشتی و راهرو ها ولابی می باشد.
گنجایش آمفی تئاتر چند نفر است؟
دارای ۸۰ صندلی ثابت است که با صندلی متفرقه گنجایش ۱۰۰ نفر را دارد.
برنامه ای برای تعمیر و تجهیز سالن آمفی تئاتر ندارید؟
در جلساتی که اخیرا با آقای منصور فقیهی نژاد ازخیرینی که مستمرا پیگیر تجهیز و تامین منابع کتابخانه هستند( که جا دارد از همیاری مستمر ایشان وسایر خیرین تقدیر کنم) در مورد رنگ آمیزی، بهسازی سیستم صوتی و موکت و ..مذاکره شده است که قول مساعد پیگیری داده شده است.
ارزیابی کتابخانه چگونه انجام می گیرد؟
ارزیابی کتابخانه توسط نهاد کتابخانه های عمومی انجام می گیرد. در سال ۹۱ کل کتابخانه عمومی اندیشه اوز به عنوان کتابخانه برتر استان فارس شناخته شده است، در سال ۱۳۹۲ بخش مادر و کودک در شهرستان لارستان برتر شده است و در سال ۹۳ ، سه نفر از خیرین شامل آقایان: منصور فقیهی نژاد، محمد فاروق رکنی و عبدالحمید هنری خیرین برتر استان شناخته شده اند و بخش مادر و کودک نیز در سال ۹۳ برتر استانی شناخته شده است ولوح تقدیر و تندیس دریافت کردند.
در بهمن ۹۳ از طرف اداره کتابخانه های عمومی لارستان از آقای محمودی و خانم ها: خدیجه پیرزاد و خدیجه فقیهی نژاد به عنوان یاوران کتاب تقدیر شده است.
*برای مشاهده ارزیابی کتابخانه درسال ۹۳ به فرم اعلام نتایج ارزیابی نصب شده در تابلو ارجاع داده شدیم که قید شده بود:
این کتابخانه براساس ارزیابی که در بهمن ۹۳ از طرف استان و ستاد مرکزی ارزیابی شده است، نمره ارزیابی کتابخانه از سوی کارشناس استان ۳۵/۸۳ درصد و نمره کارشناس ستاد مرکزی ۴۸/۷۸ درصد بوده است. در بخش مدیریت رتبه ها به مراتب بالاتر بوده است.
*در مورد بخش مادر و کودک توضیحاتی بدهید
بخش مادر وکودک به این دلیل نامگذاری شده است که کودکان همراه مادران باشند.بخش مادر و کودک پروزه ای از طرف موسسه پژوهش کودکان دنیا است که در سال ۹۰ افتتاح شده است. هزینه تعمیرات و بهسازی و تجهیز بخش با پیگیری های اقای محمد فاروق رکنی تامین شده است. انجمن دوستدار کودک نیز رایانه و کتب مورد نیاز با همراهی خیرین تامین نموده است. تجهیزات، قفسه ها و میزها استاندار بوده و از اعتبارات نیم در صد شهرداری نیز چند قفسه ومیز خریداری شده است.
*فعالیت بخش مادر و کودک چگونه است؟
این بخش با همکاری خانم ها معصومه هرمی وعاطفه بهزادی عصر ها از ساعت ۱۵ تا ۱۹ باز است. خانم هرمی نیروی آموزش دیده انجمن دوستدار کودک است و تمام دوره های آموزشی را طی کرده است. هر روز طبق برنامه از ساعت ۱۷ ونیم تا ۱۹ برنامه های قصه گویی، اجرای نمایش ، کاردستی ، الفبای فارسی، بازدید در پارک و بازی های خلاق اجرا می شود. تمام کارها بر اساس کتاب های بخش مادر و کودک است. ۵ شنبه این بخش فقط صبح فعال است.
*اعضای بخش مادر و کودک چند نفر هستند؟
کودکان زیر ابتدایی و ابتدایی که حدود ۲۵۰ نفر می باشند از اعضای بخش مادر و کودک هستند. برای کودکان زیر ۵ سال الزاما باید مادران همراه کودکان حضور یابند. برای سایر کودکان نیز مشارکت مادران به آموزش و احساس امنیت بیشتر کودکان کمک می کند. به مادران در زمان ثبت نام اعلام می شود مسئولیت با مادران است و باید همکاری کنند.
بخش مادر و کودک بخشی آگاهانه از طرف انجمن دوستدار کودک و خیرین است که موفق بوده است. در سال ۹۰ یک نفر زیر ابتدایی نداشته ایم و ابتدایی هم محدود بوده است اما اکنون حدود ۲۵۰ نفر عضو هستند. استانداردها و حتی رنگ و… لحاظ شده است. عکس بخش مادر و کودک اوز در تیزر های نهاد کتابخانه استان منتشر شده است.
*برخی از فعالیت های بخش مادر و کودک در سال ۹۳ را می توانید بگویید
بازدید از مکتب خانه ها و مدارس ،برگزاری اردوی تفریحی در پارک گراش،جشن وسرود به مناسبت عید سعید فطر،جشن بزرگ به مناسبت روز کودک در سالن آمفی تئاتر،نقاشی گروهی کودکان در هفته کتاب، جشن شب یلدا،بازدید از موزه مردم شناسی،بازدید از جشن بادبادک ها،برگزاری مراسم روز درختکاری، جشن سال نو در اسفند ۹۳
در سال ۹۴ نیز در اردیبهشت ماه با حضور آقای یوسفی مدیر موسسه پژوهشی کودکان دنیا قصه خوانی اجرا شد و در روز جهانی بدون دخانیات با همکاری مرکز بهداشتی درمانی شماره یک و خانم دکتر دانشی از طرف شهرداری هدایایی به نام باغبان کوچک به کودکان اهداشد.
*در مورد ساختمان جدید کتابخانه توضیحاتی بدهید.
بنا به نیاز وبر اساس نقشه ای که از طرف نهاد تهیه شده است ساختمان جدید با زیر بنای ۴۰۰ متر مربع با اعتباری که از طرف خانواده مرحوم عبدالعزیز هنری تامین شده است، در ضلع شرقی کتابخانه در دست ساخت است که به زودی مورد بهره برداری قرار می گیرد
مهندس مسعود کراماتی نماینده خانواده مرحوم هنری و ناظر ساختمان مزبوردر این مورد گفت: ساختمان در دست ساخت خیریه مرحوم عبدالعزیز هنری پس از تامین اعتبار از سوی خانواده مرحوم هنری با همکاری موثر آقای عبدالحمید هنری به عنوان وکیل خانواده و خانم خدیجه پیرزاد همسر مرحوم و با پیگیری های موثر آقای منصور فقیهی نژاد عملیات ساختمانی آن آغاز شده است. این ساختمان شامل: سالن مطالعه مجزای: برادران و خواهران با آبدارخانه و سرویس بهداشتی مجزا، اتاق مسئول، نگهبانی و لابی می باشد. ساختمان با فنداسیون قوی و اسکلت بتونی بوده و دیوار آن از بلوک عایق با درب و پنجره ۲ جداره و فوم ساخته شده است تا حداقل هدررفت انرژی داشته باشد. مهندس کراماتی افزود: این پروزه ۹۵ در صد پیشرفت داشته است که افتتاح و بهره برداری از آن در هفته دولت امکان پذیر است و خیرین برای تجهیز سیستم سرمایشی آن نیز قول مساعد داده اند. دراین پروژه علاوه بر ساخت ۴۰۰ متر مربع ساختمان نزدیک به ۴۰۰ مترمربع محوطه سازی و پیاده رو سازی نیز انجام گرفته است.
پس از یک ونیم ساعت گفت و گو وبازدید از کتابخانه و ساختمان جدید آن با امید به این که شهروندان از این مرکز فرهنگی وساختمان جدید که همگی نمادی از مشارکت مردم و مسئولین در راستای ارتقای دانش و اطلاعات است، بهره بیشتری ببرند در حال ترک کتابخانه بودیم که در سالن مطالعه کتابخانه نیروهای پیشکسوت فرهنگی مانند: عبدالله کمالی و جوانان درحال مطالعه دیدیم. لوح تقدیری که با خط زیبای یکی ازاساتید خوشنویسی شهر ؛خانم فریبا صالحی -که خود آموزش های خوشنویسی را دراین مرکز فرهنگی آموخته است- اماده شده بود نیز در لحظات آخر توجه ما را به خود جلب کرد که حیف است عکس آن لوح هنری که نشان از قدرشناسی مردم فهیم است را تقدیم خوانندگان نکنیم.
عکس از : فایزه طیوری
Loading ...
خسته نباشید بسیار عالی بود.امیدوارم روز به روز به با سوادان و کتاب خوانان شهرمان افزوده شود.وهمه ی مسولین کتابخانه ها باهمکاری هم به این موردبپردازند که فرهنگ کتابخوانی را نهادینه کنند
جناب احمدی تصحیح بفرمایید کتابخانه عمومی اوز یک سال زودتر از کتابخانه عمومی لار تاسیس شده است.
متشکرم
سرکار خانم یا جناب آقای دلسوز، خانم زارع مسئول کتابخانه عمومی اول مطلب شما را گفتند اما بعد اصلاح کردند و گفتند همزمان بوده است
ما همیشه بخاطر ترس مون و موقعیت خودمون از بیان حقیقت عقب نشینی میکنیم…کتابخانه اوز یک سال زودتر از لار تاسیس شده.
طبق تحقیقاتی که بنده انجام دادم، کتابخانه عمومی اندیشه اوز و کتابخانه عمومی شهر جدید لار در سال ۱۳۴۶ تاسیس شده است.
در این مورد اگر مستندی دارید به اینجانب اطلاع دهید.