حاج محمدصالح غیاثی اوزی کدخدای بندر کُنگ

هادی صدیقی: پس از دست‌به‌دست شدن عکسی از شهرداران اوز، بستک، بندرلنگه و لار، در شمارۀ قبل پیام اوز مطلبی پیرامون آن عکس با اشاره‌ای کوتاه به برخی از افراد سرشناس اوزی که در شهرهایی غیر از اوز در سمت‌های مهمی چون شهرداری یا انجمن شهر خدمت کرده‌اند، نوشتم که بازخوردهای جالبی از آن مطلب گرفتم.

همان‌طور که در آن یادداشت نوشته بودم، نام بردن از تک‌تک اوزی‌های سرشناس در نقاط مختلف کشور در یک یادداشت کوتاه امکان‌پذیر نیست، ولیکن همان نام‌ها سبب شد دوستان و آشنایان نام‌های دیگری برایم بفرستند که شاید برخی از آن‌ها برای خوانندگان آشنا باشد و برخی ناآشنا. برای نمونه، دوستی از اهالی بستک و ساکن بندرعباس برایم به نقل از یک گروه مجازی از دوستان هرمزگانی نوشت: «… حبیب احمدی و قریشی که قبل از انقلاب نمایندۀ مجلس بندرعباس بودند، هر دو از طریقی اوزی‌اند، همچنین محمدعلی آموزگار {اوزی} چندین دوره تا انقلاب نمایندۀ بندر لنگه بودند. در آبادان در اوایل دورۀ محمدرضا شاه، توکلی اوزی، جزو انجمن شهر بوده است.»

آشنایی دیگر، از فرمانداری حبیب الله( عبدالعزیز)  بهروزیان و بخشداری عبدالغفار خضری برایم گفت. آقای حبیب‌الله (عبدالعزیز) بهروزیان پیش از انقلاب از سال ۱۳۴۳ بخشدار و شهردار بندرخمیر، بخشدار رامیان، معاون فرمانداری گنبد کاووس، معاون فرمانداری کل ایلام، بخشدار ایلام،فرماندار دهلران و پس از انقلاب نیز معاون مدیر کل دفترسیاسی استانداری فارس، فرماندار فیروزآباد و معاون سیاسی استانداری فارس بوده‌اند. عبدالغفار خضری به مدت دو سال پس از انقلاب، شهردار و بخشدار و رئیس آموزش‌وپرورش بستک بوده‌ که این سمت‌ها را همزمان با مسئولیت جهاد سازندگی بر عهده داشته است. حسن مصباح در دهۀ ۳۰ فرماندار لار بوده و حاج محمدهادی صدیقی در زمان پهلوی اول مدتی بخشدار یکی از نقاط بلوچستان بوده است و برادرش یوسف کدخدای روستای کشار در استان هرمزگان بود. ملااسماعیل کراماتی در سال ۱۳۰۰ خورشیدی رئیس بلدیه یا شهردار رفسنجان می‌شود و بعد به سمت معاونت بلدیه یا شهرداری کرمان می‌رسد و مدتی نیز رئیس ادارۀ مالیه (دارایی) شهر داراب بوده است.

نمونۀ این اشخاص بیشتر از آن است که در این مجال نام برده شد. جای آن دارد کسانی که اهل پژوهش هستند، بیشتر دربارۀ این موارد به تحقیق و بررسی بپردازند و این‌گونه اشخاص را به مردم معرفی نمایند.

در این شماره به معرفی حاج محمدصالح غیاثی کدخدای بندر کُنگ برگرفته از اینستاگرام فرزندشان احمدنور غیاثی می‌پردازیم:

«محمدصالح غیاثی در سال ۱۲۶۱ خورشیدی در شهر اوز به دنیا آمده و در جوانی به فعالیت در شهر بمبئی درهندوستان می‌پردازد که عکس فوق در همان زمان و در زمان سلطنت احمدشاه قاجار در بمبئی گرفته شده است. وی پس از بازگشت از خارج به‌عنوان مدیر اداره قماش در دارایی بوشهر، سپس در بندر لنگه با سمت تحصیلدار امور مالیاتی مشغول به کار بوده است.

مرحوم محمدصالح غیاثی پس از بازنشستگی، طی حکمی از سوی شاهزاده مغروری و پیشنهاد اهالی بندر کنگبه‌عنوان کدخدای بندر کنگ و قُراء لشتان منصوب گردیده و به مدت سه دهه از دهۀ بیست تا دهۀ چهل خورشیدی بهخدمت در سمت فوق مشغول بوده است.

طبق گفته اهالی منطقه، امنیت و آرامش حاصل از اقتدار ایشان، از خصوصیات بارز دوران فعالیت آن مرحوم به شمار می‌رود. به‌گونه‌ای که تا به امروز، خاطرات آن دهه‌ها در محافل مختلف نقل شده و همگان به نیکی از ایشان و آن دوران یاد می‌کنند.

از فعالیت‌های بارز ایشان در عرصۀ آموزشی نیز می‌توان به تلاش در راه‌اندازی اولین دبستان بندر کنگ (دبستان دریانوردان) با همراهی برخی از تجار و دریانوردان این شهر اشاره نمود. با تأسیس این مدرسه، آموزش مکتبی رفته‌رفته جای خود را به شیوۀ آموزشی مدرن داد.

گفتنی است، قراء لشتان شامل قریه‌ها و روستاهای اطراف بندرلنگه بوده است. محدوده‌ای که از غرب بندرلنگه تا بندر شناس؛ از سمت شمال تا روستای چاه مسلم و از سمت شرق تا روستای برکه سفلین را دربر می‌گرفته است.

لازم به توضیح است که ادارۀ هریک از روستاهای این محدوده، توسط کدخداهایی انجام می‌شد که توسط کدخدای بندر کنگ منصوب شده و به‌عنوان نمایندۀ ایشان و تحت نظارت وی فعالیت می‌کردند، و این رویه تا پایان مدیریت مرحوم غیاثی در بندر کنگ ادامه داشته است.

  مرحوم محمدصالح غیاثی سرانجام در سال ۱۳۵۲ خورشیدی در کنگ دیده از جهان فروبست.