بنی آدم…اعضای یکدیگرند؟ + توضیحات

پس از چاپ و انتشار مقاله« بنی آدم….اعضای یکدیگرند؟» به قلم خانم مینو محمود پور در نشریه شماره ۵پیام اوز، متنی بدون ذکر نام نویسنده در این مورد خطاب به نویسنده وسردبیر نشریه قبل از ارسال برای مخاطب متن، در فضای مجازی منتشرشد. اگر قبل از انتشار آن متن در فضای مجازی،آن متن با ذکر نام نویسنده برای نشریه ارسال می گردید، پیام اوز از آن استقبال کرده و در شماره بعد نشریه ( در همان صفحه)به چاپ می رساند.

در ابتدای این متن خطاب به سردبیر قید شده بود: «سردبیر محترم آیا شما به تمام مطالبی که در روزنامه پیام اوز درج می شود شخصا رسیدگی می کنید؟ آیا مقاله خانم محمود پور درمورد تحصیل افغان ها با فرزندانمان در یک مدرسه،شخصا قبل و یا بعد از چاپ مطالعه کرده اید؟ اگر مطالعه کرده اید و باز هم آن را به چاپ رساندید بدین معناست که شما آن را قبول دارید.»

دراین مورد لازم است توضیح داده شودکه:

۱- یکی از رسالت رسانه ها از جمله پیام اوز انعکاس دیدگاه های مختلف درچارچوب قانون است اما چاپ هر مطلب همچنان که در صفحه آخر نشریه اعلام گردیده الزاما به معنای دیدگاه سردبیر یا شورای سیاست‌گذاری نشریه نیست. براین اسا س نشریه از انتشار دیدگاه های مختلف و نقد و پاسخ های ارسالی استقبال می کند.

۲- با توجه به مسئولیت سردبیر و مدیر مسئول در قبال مطالب منتشره، قبل از چاپ هر مطلب آن را مطالعه کرده و درصورتی که با چارچوب قوانین جاری و مطبوعات (نه دیدگاه خود) مغایرتی نداشته باشد نسبت به چاپ آن اقدام می گردد و چاپ این مطلب در پیام اوز نیز بر همین منوال بوده است.

۳- با توجه به این که ممکن است برخی از خوانندگان از محتویات مقاله «بنی آدم…اعضای یکدیگرند؟» اطلاع نداشته باشند و فقط متن منتشر شده (در پاسخ به آن؟!) در فضای مجازی را دیده باشند، عین این مقاله منتشر می گردد.

بنی آدم…اعضای یکدیگرند؟
مینو محمودپور: چندی پیش در واتس‌اَپ پیامی دریافت کردم که در آن از شهروندان خواسته شده بود که جهت جداسازی مدارس کودکان افغانی و اوزی، به آموزش‌وپرورش اعتراض کنند. وقتی پیام را دریافت کردم، اولین واکنش من خشم بود؛ خشم از تبعیض از این‌که هنوز «من مثل تو نیستم، من فرق دارم» وجود دارد؛ خشم از تفکیک شدن آدم‌ها به دسته‌های پولدار و فقیر، باسواد و بی‌سواد، شهری و دهاتی، زیبا و زشت و… حالا افغانی و اوزی!
این تبعیض‌ها را زیاد چشیده و دیده‌ایم. با خودم فکر کردم اگر در کشورهای عربی مردم اعتراض کنند که نمی‌خواهیم بچه‌های ایرانی کنار بچه‌های ما درس بخوانند، امثال من -که در کشوری عربی زندگی می‌کنیم- چه باید بکنند؟ حتماً ایرانی‌ها دست به کار می‌شوند و در شبکه‌های اجتماعی به عرب‌ها فحش می‌دهند و تاریخ کشورشان را به رخ می‌کشند. اما فرقی به حال ما نمی‌کند؛ حتی فکر کردن به این موضوع که می‌تواند پسرم را از تحصیل بازدارد (و یا به بیان خوش‌بینانه‌تر «او را دل‌زده کند») مرا به‌شدت می‌ترساند.

از آن طرف، خودم را جای مادرهایی می‌گذارم که نگران تربیت، امنیت و بهداشت دلبندشان هستند و دوست دارند کودکشان در محیط امن و تمیز و سالم تحصیل کند؛ چراکه تأثیرپذیری انسان‌ها و به‌خصوص کودکان از محیط و اطرافیانشان غیرقابل‌انکار است. در دبی نیز دیده‌ام که والدین دنبال مدرسه‌هایی می‌گردند که معیارهای مدنظر خودشان در آن پیاده می‌شود؛ مثل: آداب، سطح علمی، بهداشت و حتی ملیت اکثریت کودکان آن مدرسه! آن‌جا والدین حق انتخاب دارند؛ دوست ندارند در مدرسۀ هندی درس بخوانند؟ بسیار خوب، مدرسۀ عربی هست. عربی هم نه؟ ایرانی خودمان هست. اگر ایرانی هم نمی‌پسندند، هزار مدرسۀ دیگر هست. اما این‌جا چه؟ این‌جا اگر تیزبین نباشیم و عواقب کارمان را در نظر نگیریم، ممکن است منجر به دل‌زدگی و نهایتاً دورماندن عده‌ای، از عرصۀ مقدس علم و تحصیل شویم!
مادری که دوست ندارد کودکش به هر دلیلی کنار کودک افغان درس بخواند، به این فکر کرده است که آن کودک مگر گزینۀ دیگری- حداقل در این زمان- دارد؟ آیا مدرسۀ دیگری را می‌شناسد؟ یا نه… شاید بهتر باشد کسی که اعتراض دارد، خودش مدرسۀ دیگری را انتخاب کند؟ اما کجا؟ حتی اگر مدرسه‌ای برای افغان‌ها بود، زمانی زیبا و مفید بود که با انتخاب خود به آن‌جا بروند نه از روی تفکیک و جداسازی.
ما در دنیایی هستیم که به‌سوی جهانی‌شدن پیش می‌رود. سالانه مهاجران زیادی به کشورهای مختلف مهاجرت می‌کنند. با بالارفتن میزان جنگ، فقر، تبعیض و ناامنی‌ها، آمار این مهاجرت‌ها نیز افزایش یافته است؛ همان‌طور که در سال‌های اخیر شاهد مهاجرت هزاران سوری بوده‌ایم. مهاجرت، دگرگونی‌های فرهنگی و اقتصادی و سیاسی بسیاری را برای میزبان به ارمغان می‌آورد. در این میان، مهم‌ترین چیزی که هر شهروند باید بیاموزد، مدارا کردن و پذیرا بودن دیگری در کنار خود است.
یکی از کارآمدترین ارگان‌ها برای پرورش شهروندانی بااخلاق و پذیرا، آموزش‌وپرورش یا به عبارتی مدرسه است.
مدرسه یک نظام اجتماعی است که نیروی انسانی تربیت می‌کند. ما در مدرسه درس اخلاق می‌آموزیم و دین و زندگی. در مدرسه به ما الفبای زندگی اجتماعی می‌آموزند و ما را برای آن مجهز و آماده می‌کنند. ما در مدرسه بود که حفظ کردیم: بنی‌آدم اعضای یک پیکرند، یا: میازار موری که دانه‌کش است! پس همۀ ما به مدرسه نیاز داریم و این حق را نباید از هیچ کودکی دریغ کنیم. حال که ایران میزبان هزاران مهاجر افغانی است، انتظار می‌رود ارگان‌های مرتبط (مثل آموزش‌وپرورش و خانواده‌ها) در تربیت نیروهای بااخلاق و مدارا، برای جامعه‌ای بهتر بکوشند که در آن، هم میزبان و هم مهاجر کمترین آسیب را تجربه کند. حال که مرزهای ملیتی در این روزگار کم‌رنگ شده و حتی با ملیت‌های دیگر ازدواج و پیوندهای خونی شکل می‌گیرد، به‌جای دیوارکشی و «من مثل تو نیستم»ها یا حذف همدیگر از عرصۀ علم و کار و اجتماع، اخلاق شهروندی بیاموزیم. بیایید مفاهیمی را که فقط حفظ کرده‌ایم، عملاً تمرین کنیم. فکر کنیم که چه‌طور می‌توانیم با هم و برای هم کاری کنیم که به‌جای حذف و یا دل‌زدگی کودکان افغان (و حتی کودکان ما که شاهد رفتار ما هستند) از «ما» و یا از تحصیل، از ما و از محیط تحصیلشان اخلاق بیاموزند، مُدارایی و کمک و باهم بودن بیاموزند؟ چه کنیم تا به‌جای حذف، امنیت را فراهم کنیم، بهداشت مدارس و آگاهی مردم را بالا ببریم، به‌جای دیوارکشی، دیوارها را بشکنیم و اگر چیز بیشتری داریم، تقسیمش کنیم؟

خوشبختانه در سطح شهر شاهد خدمت داوطلبانه و رایگان عزیزانی بوده‌ام که در خانه‌های شخصی‌شان به کودکان افغان و بلوچ درس می‌دهند؛ کودکانی که به علت فقر و یا تعصبات خانوادگی، از تحصیل بازمانده‌اند. اگر می‌توانیم، برای ازبین‌بردن این تعصبات بسترسازی کنیم؛ این‌گونه شاید بچه‌های ما و بچه‌هایی که از هر گوشۀ شهر شاهد ما هستند، ازما درس اخلاق بیاموزند و یاد بگیرند که اگر باسوادترند، اگر بهداشت بهتری دارند، اگر امکانات بیشتری دارند، از داشته‌هایشان برای خدمت استفاده کنند، نه دیوارکشی و جداسازی؛ چراکه پشت همۀ «من مثل تو نیستم»ها، تنهایی و انزواست، و هر کودکی باسواد و آگاه شود، به نفع آیندۀ کودک ماست.
این‌گونه شاید در آینده شاهد کودکانی باشیم که به‌جای سخن از داشته‌ها و خریده‌ها و انباشته‌ها و تفکیک انسان‌ها و انزواطلبی، یاد گرفته است که در چشمان دیگری نگاه کند، دستش را فشار دهد و خالصانه بگوید: «من توام، تو منی».

نظام آموزشی‌مان یادمان داده
که همه‌مان می‌توانیم
بزرگ‌ترین برنده باشیم
اما چیزی راجع به فلک‌زده‌ها
یا آن‌ها که خودکشی می‌کنند
به ما نگفت…
یا از وحشت انسانی که در جایی درد می‌کشد
و تنها
و بی‌عشق
بی‌همکلام
گلدانی را آب می‌دهد.
مردم با هم خوب نیستند
مردم با هم خوب نیستند
شاید اگر بودند، مرگ‌هامان آن‌قدر دردناک نبود
باید راهی باشد…
حتماً باید راهی باشد
«چارلز بوفسکی»